Dojrzałość emocjonalna zawiera w sobie sztukę odmawiania, czyli radzenia sobie z emocjami, kiedy coś jest nam zabronione oraz umiejętność odmówienia komuś. Oba te aspekty są ważne w rozwoju dziecka. Warto się nad nimi pochylić i pomyśleć: czy moje dziecko radzi sobie z odmową? Czy JA wiem, jak dobrze odmawiać?
Dlaczego odmowa jest ważna?
Odmowa wiążę się z dbaniem o własne granice – mówimy NIE, kiedy czujemy, że coś nas niepokoi i nie jest nam komfortowo w danej sytuacji. Nauczenie dziecka odmowy jest bardzo istotne w jego rozwoju! Odmawianie uczy naszą pociechę, że:
- inne osoby mają swoje granice, które trzeba szanować
- samo dziecko jest jednostką indywidualną, które również może odmówić, kiedy coś mu nie pasuje
- każdy w rodzinie jest ważny, dlatego musimy słuchać ich odmowy
- w „dorosłym” życiu często spotka się ze słowem „nie”, będzie na to lepiej przygotowane oraz dobrze sobie z tym poradzi
- emocje są różne – miłe i nieprzyjemne, z każdą z nich trzeba sobie radzić i wiedzieć, jak je komunikować innym
Jak odmawiać dziecku?
Nie krzycz
Dziecko, kiedy krzyczy, pokazuje swoją złość – może nie wiedzieć, że emocje można wyrażać w cichszy sposób. Krzyk dla dziecka jest również testowaniem granic – jak daleko może się posunąć, aby dostać to czego chce.
Normalne jest to, że odmowa powoduje złość i frustrację. Stwórz dziecku bezpieczne warunki, w którym może wyrazić swoje emocje – wykaż dla nich zrozumienie.
Szeptaj
Kiedy sytuacja robi się coraz poważniejsza, a Twoje dziecko coraz głośniejsze to zacznij szeptać. Twoja pociecha, żeby Ciebie usłyszeć, będzie musiała się uspokoić. Zaciekawi się tym, co i dlaczego szeptasz. Konflikt nie będzie eskalował, a za to szybciej się skończy i wyciszy.
Używaj mniej „nie”
Pomyśl, ile razy w ciągu dnia powiedziałaś swojemu dziecku NIE? „Nie rób tego”, „Nie dotykaj tego”, „Nie krzycz”, „Nie biegaj”. W ciągu dnia mimowolnie rzucamy odmową. Jeśli dużo razy powtarzamy jedną kwestię to dziecko nie będzie już zwracało na to uwagi – przecież ciągle mówimy nie i nie. Aby zwiększyć znaczenie odmowy, używaj mniej wyrażeń, które zawierają słowo „nie” np.:
- Nie krzycz → powiedz ciszej
- Nie biegaj → idź wolniej
- Nie dotykaj tego → uważaj, bo możesz się skaleczyć
- Nie wchodź do kałuży → lepiej omiń kałużę
Wyjaśniaj
Kiedy Twoja odmowa spotyka się z mocną reakcją ze strony dziecka, to jest to moment, aby się zatrzymać. Poczekaj, aż dziecko trochę się uspokoi i wytłumacz mu, dlaczego odmawiasz. Używaj prostych słów i wyrażeń. Unikaj stwierdzenia: „nie bo nie”. Stwórz dziecku bezpieczną przestrzeń, gdzie jego emocje będą zauważone i wysłuchane. Pamiętaj, bądź wyrozumiała!
Bądź autentyczna
Twoje dziecko skacze po kałużach, a Ty już czerwieniejesz z nerwów. Zastanów się, czy czasami sama chciałabyś nie myśleć o konsekwencjach i poskakać po kałużach? Dlaczego zakazujesz czegoś, do czego nie jesteś całkowicie przekonana? Czy robisz to automatycznie? Pamiętaj, bądź prawdziwa w tym co robisz.
Cierpliwość to klucz do sukcesu
Twoja pociecha dopiero uczy się emocji, doświadcza ich po raz pierwszy w życiu, nie ma tak dużego doświadczenia jak Ty. Pozwól mu na złość, obrażenie i tupanie nogami. To są jego emocje i wyraża je tak, jak potrafi.
Możesz nauczyć swoje dziecko, jak mówić o tym, co się czuje. Zamiast krzyczeć, można powiedzieć: „to, co mówisz, rozzłościło mnie”, „nie zgadzam się z tym, co mówisz”.
Odpoczynek
Po zderzeniu z dużą ilością nagłych, negatywnych emocji Twojej pociechy, możesz czuć się przytłoczona i zmęczona. Daj sobie czas na odpoczynek. Zrelaksuj się przy ulubionej książce z kubkiem herbaty. Chwila samotności powinna dobrze Ci zrobić, ale pomoże również Twojemu dziecku. Każde z Was „poukłada” w swojej głowie, co się stało i najważniejsze – odpocznie.
Kiedy emocje już opadną, możesz wrócić do rozmowy o tym, co się stało. Niech dziecko będzie z Tobą na równi – rozmówca z rozmówcą.
A Ty jak radzisz sobie z odmową? Czy Twoja pociecha wie, jak reagować, kiedy słyszy „nie”? Podziel się swoimi przemyśleniami w komentarzach.
